Wet bestuurlijk verbod ondermijnende organisaties van tafel
Op 27 mei jl. is het initiatiefvoorstel Wet bestuurlijk verbod ondermijnende organisaties verworpen door de Eerste Kamer. Dit wetsvoorstel werd in november 2018 ingediend. Op 1 april jl. werd duidelijk dat de leden Mutluer (GroenLinks-PvdA) en Bikker (ChristenUnie) het initiatiefvoorstel niet langer zouden verdedigen en dat de verdediging van het voorstel werd voortgezet door de leden Boswijk (CDA), Ellian (VVD) en Diederik van Dijk (SGP). Het voorstel was gericht op het verbieden van criminele motorbendes (Outlaw Motorcycle Gangs (OMG’s)) en vergelijkbare organisaties. Wij hadden grote bezwaren bij het voorstel, omdat het kon leiden tot ongerechtvaardigde beperkingen van de (grond)rechten en vrijheden van maatschappelijke organisaties.
Schaduwstrafrecht
Met dit wetsvoorstel was de bevoegdheid om een organisatie te verbieden niet langer voorbehouden aan een rechter, maar werd dit ook toegekend aan de minister. Gedegen onderbouwing voor de keuze van een minister als bevoegd gezag ontbrak. Van een bestuursorgaan als de minister kunnen we niet verwachten dat deze persoon met dezelfde onafhankelijkheid en onpartijdigheid te werk gaat als een rechter. Verschillende (rechts)geleerden waarschuwen vanuit het oogpunt van rechtsstatelijkheid voor dit soort ‘schaduwstrafrecht’.
Ook was dit wetsvoorstel een bestuursrechtelijk instrument terwijl er al civielrechtelijke en strafrechtelijke instrumenten zijn waarmee kan worden opgetreden tegen een 'ondermijnende organisatie'. Er is geen gedegen onderzoek waaruit blijkt dat deze bestaande instrumenten niet goed werken. De Raad van State heeft ook ernstige bezwaren tegen het wetsvoorstel en heeft geadviseerd om het niet in behandeling te nemen
Wij zijn blij dat de meerderheid van de Eerste Kamer onze zorgen deelt en dat dit voorstel inmiddels van tafel is.
