Fundamentele bezwaren tegen wetsvoorstel WTMO

Wij hebben, samen met een aantal maatschappelijke- en koepelorganisaties, onze bezorgdheid uitgesproken over dit wetsvoorstel (Position Paper van de Brede Sector met belangrijke knelpunten bij het wetvoorstel transparantie en tegengaan ondermijning door maatschappelijke organisaties (Wtmo). Het bestrijden van ondermijning mag er niet toe leiden dat het functioneren van legitieme maatschappelijke organisaties wordt bemoeilijkt en dat privacygevoelige persoonsgegevens van donateurs onnodig moeten worden vastgelegd en bewaard. Wij vrezen dat deze wet leidt tot een verminderde geefbereid van donateurs en een krimpende ruimte voor maatschappelijke organisaties en burgerparticipatie, hetgeen schadelijk is voor de samenleving.

Wij plaatsen de volgende kritische kanttekeningen bij het wetsvoorstel:

• de fundamentele bezwaren van de Raad van State zijn onvoldoende weggenomen;
• geen bewezen noodzaak nieuwe wetgeving;
• wetsvoorstel bevat vage normen en leidt tot rechtsonzekerheid;
• handhavingsinstrumentarium is verstrekkend en kan leiden tot willekeur;
• bewaarplicht voor alle stichtingen en verenigingen van donatie- en persoonsgegevens;
• deponeringsplicht balans en staat van baten en lasten voor alle stichtingen;
• toename regeldruk.

In lijn met het Regeerprogramma, en ook de conclusie van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (RLI) in zijn advies 26 juni jl. ‘Met recht balanceren: juridisering in de leefomgeving’, doen wij een dringend beroep op de wetgever om de kwaliteit van dit wetsvoorstel aan de voorkant scherper te toetsen om rechtszaken te voorkomen.

Waarbij er sprake moet zijn van een juiste balans tussen enerzijds de bescherming van de democratische rechtsstaat tegen dreigende ondermijning en anderzijds de bescherming van de grondrechten en vrijheden van maatschappelijke organisaties. Immers een pluriform en sterk maatschappelijk middenveld is een van de fundamenten van een democratische samenleving.