Kamervragen over toezicht ANBI’s

Begin januari verschenen artikelen in Trouw en de Groene Amsterdammer n.a.v. een onderzoek van Investico naar ANBI’s die niet voldoen aan de eisen verbonden aan de ANBI-status (publicatieplicht). Op basis van dit artikel zijn Kamervragen gesteld door de SP en de VVD. Opvallend is, dat de nieuwe staatssecretaris van Financiën Vijlbrief in de beantwoording van de Kamervragen de waarde van filantropie voor de Nederlandse samenleving onderstreept.

Flantropie belangrijke rol in samenleving
Op de vraag van de SP of filantropie niet beter vervangen kan worden door belasting te laten betalen door multinationals en de superrijken, stelt Vijlbrief dat de Verenigde Staten en Nederland niet direct vergelijkbaar zijn waar het gaat om belastingen en filantropie:
‘Filantropie – het vrijwillig ter beschikking stellen van geld en goederen aan doelen van algemeen nut – speelt een belangrijke rol in de Nederlandse samenleving. Veel burgers zijn betrokken bij goede doelen door schenkingen, nalatenschappen en inzet van hun tijd. Het maatschappelijk belang van (particuliere) initiatieven zoals goede doelen, staat buiten twijfel‘, aldus Vijlbrief.

Risicogericht toezicht
In zijn antwoorden op de Kamervragen naar aanleiding van het onderzoek van Investico ontkracht Vijlbrief veel van de aantijgingen aan het adres van het ANBI-team en de vermeende gebrekkige controle op de publicatieplicht van ANBI’s. Vijlbrief onderstreept het risicogerichte karakter van de controlewerkzaamheden van de Belastingdienst, en legt de nadruk op het feit dat ANBI’s bij het in gebreke zijn van de publicatieplicht de gelegenheid krijgen om e.e.a. te herstellen.

Samenwerking belastingdienst en sector
De afgelopen jaren heeft de Belastingdienst bij enkele honderden ANBI’s die in gebreke bleven de ANBI-status ingetrokken. Het ANBI-team zet de beschikbare capaciteit in daar waar de kans op niet-naleving het grootst is. Vijlbrief noemt in de beantwoording verschillende malen de verbetervoorstellen voor de ANBI-regeling die door het Ministerie van Financiën en Belastingdienst in nauwe samenwerking met SBF zijn ontwikkeld. Eén van de verbeteringen die hij noemt is de aanscherping van de integriteitseis, waar in een motie van de VVD om was gevraagd, en die in een wetswijzigingsvoorstel dit eerste kwartaal van 2020 naar de Tweede Kamer zal worden gestuurd. De aanscherping houdt in dat er, indien er gerede twijfel bestaat omtrent integriteit, gevraagd kan worden naar een VOG. Deze wetswijziging, die ook andere verbeteringen in de ANBI-regeling omvat, ligt momenteel bij de Raad van State.