Reactie Goede Doelen Nederland op Consumentenagenda EZK

Goede Doelen Nederland heeft in een brief aan het Ministerie van Economische zaken en Klimaat (EZK) gereageerd op de Consumentenagenda 2023. EZK wil, om consumentenbescherming verder te bevorderen, de regels voor colportage en online verkoop aanscherpen. Voorstel is dat de consument bij duurovereenkomsten pas gebonden is aan een contract als de consument na het gesprek expliciet schriftelijk instemt met de overeenkomst (schriftelijkheidsvereiste). Goede Doelen Nederland onderschrijft het belang van consumentenbescherming, maar vreest door deze maatregel grote negatieve impact op het werk van goede doelen. Goede Doelen Nederland pleit er dan ook voor dat het schriftelijkheidsvereiste niet gaat gelden voor goede doelen.

Bijzondere positie van goede doelen
In de brief wordt gewezen op de bijzondere positie van goede doelen en het belang om zonder drempels het publiek altijd om hulp en steun te kunnen vragen. Goede doelen doen dit niet voor zichzelf maar voor de samenleving. Anders dan commerciële partijen hebben goede doelen geen winstoogmerk, maar zetten zich in voor de publieke zaak. De mogelijkheid om via een gesprek aan de deur donateurs op structurele basis te binden aan hun missie is essentieel voor goede doelen.

Structurele donateurs dragen bij aan de continuïteit van hun werk omdat daarmee langjarige projecten of meerjarig wetenschappelijk onderzoek gefinancierd kan worden. Jaarlijks worden met huis-aan-huis werving meer dan 400.000 structurele donateurs geworven, daarmee is een bedrag gemoeid van minimaal 47 miljoen euro per jaar. Het bevestigingsvereiste vraagt om een extra handeling van de donateur. Omdat er geen sprake is van een tegenprestatie zoals bij het leveren van energie of een krant, is de noodzaak voor de donateur om schriftelijk te bevestigen kleiner en zal dit in de waan van de dag eerder vergeten worden. Als deze maatregel wordt doorgevoerd, verliezen goede doelen veel structurele donateurs met grote impact op het werk dat zij doen.

Juridische argumenten
In de brief geeft Goede Doelen Nederland naast bovenstaande argumenten ook juridische argumenten die de bijzondere positie van goede doelen onderbouwen. Giften aan goede doelen vallen niet onder de huidige nationale (en Europese) regels voor consumentenkoop omdat er geen sprake is van een tegenprestatie. De bescherming van (grond)rechten van maatschappelijke organisaties betekent bovendien dat (nieuwe) beperkingen altijd onderworpen moeten worden aan een strikte juridische toets. In dit kader is een bevestigingsvereiste niet gerechtvaardigd vanwege de bestaande zelfregulering zoals de Gedragscode Wervingsrooster en de Codes van de Reclame Codecommissie. Ook druist het voorstel in tegen een recente Europese afspraak om een gunstig financieringsklimaat voor goede doelen te bewerkstelligen in het kader van het Actieplan Sociale Economie.

Goede Doelen Nederland blijft aandringen op een oplossing die recht doet aan het niet commerciële karakter van giften en de bijzondere positie van goede doelen. Dit hebben we gedaan in diverse gesprekken met EZK en in onze brieven aan EZK.

Download de volledige brief aan EZK hieronder.