De impact van de-risking op goede doelen
Goede doelen ondervinden nog steeds belemmeringen in hun betalingsverkeer ondanks de NVB-standaard voor de non-profit sector die vorig jaar in samenwerking tussen de sector en de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) tot stand is gekomen.
Goede Doelen Nederland zet zich, samen met andere partijen in de sector, in voor een betere toegang tot het betalingsverkeer voor het maatschappelijk middenveld waaronder goede doelen. Uiteraard vinden alle betrokken partijen het van belang dat er door banken (en andere betaalinstellingen) scherp wordt gelet op witwassen en terrorismefinanciering, maar er is brede consensus, ook bij de banken zelf, dat de huidige aanpak van de-risking is doorgeschoten. Stichtingen en verenigingen worden te veel over één kam geschoren.
Ondanks de NVB-standaard voor de non-profit sector die vorig jaar in samenwerking tussen de sector en de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) tot stand is gekomen, ondervinden goede doelen nog steeds belemmeringen in hun betalingsverkeer. Dit gaat gepaard met veel negatieve effecten voor deze organisaties.
Het is inmiddels duidelijk geworden dat de sectorstandaard nog niet door alle banken wordt gehanteerd. Goede Doelen Nederland vindt dat zeer teleurstellend omdat de sectorstandaard al meer dan een jaar geleden bekend is gemaakt. Overigens hebben de partijen in de keten: het ministerie van financiën, De Nederlandsche Bank (DNB) als toezichthouder en de individuele banken daar ieder een eigen verantwoordelijkheid in. DNB en het Ministerie van Financiën moeten banken de ruimte geven om de sectorstandaard toe te passen.
Om inzicht te krijgen in de belemmeringen die het maatschappelijk middenveld, waaronder goede doelen, ervaart heeft Goede Doelen Nederland samen met andere organisaties in de sector in de zomer een onderzoek uitgevoerd.
Resultaten onderzoek op hoofdlijnen
Aan het onderzoek hebben 1.046 organisaties meegedaan (65% daarvan stichtingen, 31% verenigingen en 4% overig). 52% van de respondenten geeft aan in de afgelopen 3 jaar problemen met betrekking tot de bankrekening en/of transacties te hebben ondervonden. 26% van de respondenten geeft aan dat er regelmatig of constant problemen worden ondervonden.
Meest voorkomende problemen
- Drastische stijging bankkosten 53%
- Aanvullende informatie verzoeken 39%
- Drastische stijging administratieve vereisten 28%
- Moeilijkheden bij openen of weigering van een bankrekening 26%
- Sluiting van een rekening 10%
- Restricties of problemen bij het doen van buitenlandse betalingen 10%
Als er sprake is van moeilijkheden bij het openen of weigeren van een bankrekening kijken organisaties naar alternatieven zoals het gebruik van een privérekening of werken met contante betalingen. Daarnaast weten we uit het veld dat initiatieven stranden op het niet kunnen openen van een rekening. Mensen die actie wilden ondernemen voor iets maatschappelijks zijn er daarom mee opgehouden.
De communicatie van banken richting (potentiële) klanten moet worden verbeterd. Aan de ‘voorkant’, organisaties moeten weten wat het aannamebeleid is van een bank, en gedurende de klantrelatie moeten klanten beter worden geïnformeerd. Van de organisaties die problemen ervaren geeft 51% van de respondenten aan dat de bank geen reden opgeeft.
Banken moeten investeren in het beter leren kennen van de sector en het vergroten van de kennis hierover bij hun medewerkers. De sector draagt hier graag aan bij, zeker nu veel bankfilialen zijn gesloten en persoonlijk contact met klanten moeilijker is geworden. Maatschappelijke organisaties hebben een heel ander karakter dan commerciële organisaties. Daarom is het belangrijk dat compliance medewerkers zich verdiepen in hoe maatschappelijke organisaties werken, hun fondsen werven, hun activiteiten financieren en georganiseerd zijn.
Een uitgebreider verslag van het onderzoek volgt binnenkort.
Margreet Plug, directeur van Goede Doelen Nederland, is over dit thema geïnterviewd door VPRO-radioprogramma Argos op 26 oktober.
Argos
Naar aanleiding van de radio-uitzending berichtte de Volkskrant over het onderzoek.
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van Goede Doelen Nederland, NOV (vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk), Partin, FIN (Fondsen in Nederland), Wo=Men (Women equals men), HSC (Human security Collective), CIO (Interkerkelijk Contact in Overheidszaken) en CBF Toezichthouder van goede doelen.
