Giftenaftrek en ANBI's

De giftenaftrek stimuleert en honoreert de grote inzet van vele betrokken burgers die willen bijdragen aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. De steun van burgers is hard nodig om bijvoorbeeld de meest kwetsbaren in de samenleving te ondersteunen, noodhulp te kunnen bieden, wetenschappelijk onderzoek naar ernstige ziekten te kunnen financieren of waardevolle natuur en cultuur te behouden.

Adviesrapport behoud giftenaftrek, juni 2024

Goede Doelen Nederland en het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO) hebben een commissie van deskundigen onder voorzitterschap van Alexander Rinnooy Kan (net als in 2020) gevraagd om advies te geven over de evaluatie en de daarop gebaseerde, voorgenomen bezuiniging. De adviescommissie concludeert dat de doeltreffendheid van de giftenaftrek buiten kijf staat. Dit wordt ook in het SEO-rapport voluit erkend. Het SEO-rapport zet echter vraagtekens bij de doelmatigheid van de aftrek. De commissie constateert dat de conclusies hierover om verschillende redenen onvolledig zijn, wat het rapport ook deels zelf erkent. De gekozen budgettaire benadering is bovendien principieel aanvechtbaar: “vanwege aard en doel van de regeling mag haar doelmatigheid niet worden afgemeten aan de verhouding tussen kosten voor de overheid en opbrengsten voor ontvangende organisaties. De regeling beoogt duurzame betrokkenheid van burgers te versterken en dus moet haar doelmatigheid in dat licht worden beoordeeld”(zie het adviesrapport bij downloads).

Lees hier de actuele stand van zaken.

Hoofdlijnenakkoord Hoop, lef en trots, mei 2024

In het Hoofdlijnenakkoord wordt een beperking van de giftenaftrek aangekondigd. Voorgesteld wordt om de giftenaftrek inkomstenbelasting (IB), vennootschapsbelasting (VpB) en het geven uit de vennootschap te beperken. Er wordt ingezet op een structurele bezuiniging van 250 miljoen euro. De coalitie baseert zich op het evaluatierapport ‘Geven en nemen’ van SEO Economisch Onderzoek dat concludeert dat de regeling wel doeltreffend maar niet doelmatig is.

SEO Economisch onderzoek ‘Geven en nemen’, evaluatie giftenaftrek 2016-2021

In opdracht van het ministerie van Financiën heeft SEO Economisch Onderzoek de giftenaftrek geëvalueerd voor de periode 2016-2021. In dit onderzoek staat de doeltreffendheid en doelmatigheid van de giftenaftrek centraal. Dit rapport concludeert dat de giftenaftrek doeltreffend is, omdat het geven stimuleert, maar niet doelmatig is omdat er door de giftenaftrek weinig extra zou worden gegeven.

Adviesrapport versterking giftenaftrek, 2020

Goede Doelen Nederland heeft in 2020 samen met de SBF-partners een commissie van deskundigen gevraagd advies uit te brengen over vereenvoudiging en versterking van de giftenaftrek. Onder voorzitterschap van Alexander Rinnooy Kan heeft de commissie 13 verbetervoorstellen geformuleerd die deels voortborduren op het al lopende verbetertraject van het Ministerie van Financiën en de sector (zie het adviesrapport bij downloads).

Gezamenlijk verbetertraject Ministerie van Financiën en de sector

Na de evaluatie van de giftenaftrek en het ANBI/SBBI-stelsel zo'n vijf jaar geleden, werd het grote maatschappelijke belang van de giftenaftrek bevestigd maar werden ook vraagtekens gezet bij de doelmatigheid van het stelsel. Goede Doelen Nederland heeft, samen met de SBF-partners, de kwesties rond doelmatigheid aangegrepen om input te leveren voor een versterking van de giftenaftrek. Het kabinet kwam met een groot aantal verbetersuggesties om het stelsel robuuster te maken en te versterken. Deze suggesties zijn door een gezamenlijke werkgroep van het Ministerie van Financiën, de Belastingdienst en de sector (SBF) uitgewerkt in 16 verbetervoorstellen. Een aantal voorstellen is in een fiscale verzamelwet opgenomen.

*ANBI
Fiscale voordelen voor de donateur zijn alleen mogelijk als het goede doel een ANBI-status heeft. ANBI staat voor Algemeen Nut Beogende Instelling. Giften aan een organisatie met een ANBI-status kunnen door donateurs onder voorwaarden afgetrokken worden van de inkomstenbelasting. Ook een gift van een bedrijf aan een goed doel kan onder voorwaarden in aanmerking komen voor de giftenaftrek en afgetrokken worden van de vennootschapsbelasting. Goede doelen met een ANBI-status hoeven geen erf- of schenkbelasting te betalen. Alle leden van Goede Doelen Nederland hebben de ANBI-status. Maar niet alle ANBI's zijn goede doelen. Naast de ANBI’s zijn er ook SBBI's, de zogenoemde Sociaal Belang Behartigende Instellingen. Het gaat om instellingen die een particulier belang dienen, maar daarbij tegelijkertijd ook een sociaal belang behartigen, zoals een sportclub of een scoutingvereniging. Voor donateurs van steunstichtingen geldt ook een belastingvoordeel.

ANBI-status is geen keurmerk

De ANBI-status is dus een voorwaarde om voor fiscale voordelen in aanmerking te komen. ANBI is geen keurmerk. Voor goede doelen is er de Erkenningsregeling die veel verder gaat dan de ANBI-eisen. Een Erkenning wordt toegekend door het CBF, de onafhankelijke toezichthouder van goede doelen.